Koyun Yetiştiricilerinin ve Tüketicilerin Hayvan Refahı Algısı, Samsun İli Örneği Hayvan Refahı Algısı

Özet

Bu çalışmada Samsun ilinde hayvan refahı algısı hem koyun yetiştiricileri hem de tüketiciler düzeyinde değerlendirilmiştir. Çalışmanın ana materyalini 151 koyun yetiştiricisi ve 150 tüketici ile yüz yüze yapılan anketler sonucunda alınan veriler oluşturmaktadır. Tüketicilerin ve yetiştiricilerin hayvan refahının algısında etkili olan faktörlerin değerlendirilmesi için likert tipi ölçek kullanılmıştır. Ayrıca her iki odak grup için hayvan refahı algısını belirlemek adına 62 önerme ile faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizi sonucunda öz değeri birden büyük olan 5 faktör belirlenmiştir; (a) barınak koşulları algısı, (b) nakliye ve fiziksel sağlık algısı, (c) ruh sağlığı algısı, (d) beslenme koşulları algısı ve (e) hayvan refahında insan muamelesi algısı. Son olarak belirlenen faktörlerin ortalamaları alınıp çiftçilerin ve tüketicilerin sosyo-demografik özellikleri ile algı düzeyleri arasındaki ilişki ki-kare kullanılarak test edilmiştir. Araştırma sonucuna göre koyun çiftliklerinin ölçeği büyüdükçe hayvan refahı, barınma koşulları, nakliye ve fiziksel sağlık ve zihinsel sağlık algı seviyeleri önemli ölçüde düşmektedir. Çiftçilerin %75,5'i ve tüketicilerin %76,0'ı hayvan refahı kavramını daha önce duymuştur. Her iki grubun da hayvan refahına karşı olumlu bir tutumu vardır. Her iki grup arasında hayvan nakliyesi ve fiziksel sağlık algıları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur. Ancak yetiştiricilerin barınma koşulları, ruh sağlığı, beslenme koşulları ve insan muamelesi algılarının daha yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Hayvan refahı ve uygunluğu konusunda farkındalığı artırmak için çiftçilere hayvan refahı eğitimi ve kapasite geliştirme faaliyetleri sağlamak hayati önem taşımaktadır. Yazarlar, her tür tüketici dinamiği için hayvan refahı konusunda farkındalığın sağlanması gerektiği sonucuna varmıştır.